Rozwój zdolności i usprawnienie zarządzania Pienińskim Parkiem Narodowym przez wykup gruntów

Grupy docelowe. Projekt jest skierowany do ogółu społeczeństwa. Wykup jest uzasadniony ze względu na skomplikowaną strukturę własnościową gruntów na terenie PPN, która utrudnia, a w niektórych wypadkach wręcz uniemożliwia, prowadzenie skutecznej ochrony najcenniejszych gatunków i ekosystemów Parku (około 40% gruntów położonych na terenie PPN należy do innych właścicieli niż Skarb Państwa). Najbardziej newralgicznymi problemami są zarastanie nieużytkowanych łąk oraz zrywka drewna przez tereny objęte ochroną ścisłą. Jedynym sposobem ograniczenia niekorzystnych zmian jest wykupienie gruntu i wprowadzenie tam właściwych zabiegów ochronnych albo ochrony biernej. Wykup łąk umożliwi utrzymanie otwartych przestrzeni, na których możliwe będzie zachowanie specyficznych biotopów dla rzadkich i interesujących gatunków roślin i zwierząt, a tym samym zachowanie różnorodności gatunkowej na terenie Parku. Efektem dodatkowym utrzymania ekosystemów nieleśnych będzie zachowanie ich wysokich walorów krajobrazowych i widokowych, gdyż rozległe polany stwarzają możliwość obserwowania dalszych planów widokowych z okolicznymi masywami górskimi. Wykup terenów leśnych spowoduje zatrzymanie procesów przekształcania i zubażania tych ekosystemów przez ograniczenie gospodarki leśnej lub jej całkowite zaprzestanie. Aby zrealizować wykup gruntów musi być dobrowolna chęć sprzedaży nieruchomości prywatnej na rzecz PPN. Praktycznie co roku Park otrzymuje oferty sprzedaży gruntów a możliwość ich wykupu uzależniona jest od posiadanych środków finansowych. Dofinansowanie projektu ze środków europejskich daje możliwość zakupu konkretnych działek ewidencyjnych, których właściciele złożyli oferty sprzedaży.

Cele projektu. Projekt jest kontynuacją wieloletniego programu wykupu gruntów prowadzonego 
w Pienińskim Parku Narodowym. Działania przewidziane w projekcie będą realizowane na obszarach ochrony krajobrazowej i są jednocześnie wypełnieniem obowiązków Pienińskiego Parku Narodowego ujętych w Planie ochrony PPN (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2014 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Pienińskiego Parku Narodowego – Dz.U. z 2014 r. poz. 1010). 
Zgodnie z Planem ochrony Parku działania na obszarach ochrony krajobrazowej obejmują w szczególności ochronę zbiorowisk o szczególnym znaczeniu, przez systematyczny wykup gruntów. 
Wykup gruntów będzie miał wpływ na ochronę przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000 Pieniny, w tym: gatunku priorytetowego z załącznika II oraz siedlisk priorytetowych z załącznika I dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (wilk*, Lasy Tilio-Acerion na stromych zboczach, piargach i urwiskach (9180*), łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe i olsy źródliskowe (91E0*)), gatunków z załącznika II i IV dyrektywy Rady 92/43/EWG (ryś, bóbr, wilk), gatunków z załącznika I dyrektywy Rady 2009/147/WE (bocian czarny, orlik krzykliwy, derkacz, puchacz, puszczyk uralski, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł trójpalczasty, gąsiorek), gatunków objętych w Polsce ochroną ścisłą (wilk, ryś, bocian czarny, orlik krzykliwy, derkacz, puchacz, puszczyk uralski, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł trójpalczasty, gąsiorek, języcznik zwyczajny, paprotnik kolczysty, parzoch szerokolistny), lub objętych ochroną częściową (bóbr, smardz wyniosły, piestrzenica wzniesiona, wilgotnica włoska, wilgotnica ozdobna, soplówka bukowa, zwiślik maczugowaty, zwiślik wiciowy, grzebieniowiec piórkowaty, widłoząb miotłowy, dzióbkowiec Zetterstedta, miedzik płaski, gładysz paprociowaty, gajnik lśniący, widlik podwójny, miechera Bessera, miechera spłaszczona, miechera kędzierzawa, nowellia krzywolistna, skosatka zanokcicowata, tujowiec tamaryszkowaty), gatunków wpisanych do Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Kręgowce (dzięcioł trójpalczasty-VU), na Czerwoną listę ptaków Polski (derkacz-VU, puchacz-NT, dzięcioł trójpalczasty-NT), Czerwoną listę wątrobowców i glewików (widlik podwójny).
Wykupione zostaną grunty z nieleśnymi siedliskami przyrodniczymi (łąki kod siedliska 6520) oraz żyzne buczyny (9130), ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero- -Fagenion) (9150), jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stromych stokach (9180*), łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe i olsy źródliskowe (91E0*). W trakcie realizacji projektu wykupionych zostanie 8,6254 ha gruntów.